
Bánh Xu Xê Bánh xu xê có ở Hà Nội đã hàng trăm năm naỵTừ năm bà ngoại tôi còn con gái, cụ đã mua bánh xu xê và bánh cốm ở cửa hàng Nguyên Ninh phố Hàng Than – Hà Nộị
Bánh xu xê làm đúng cách phải dùng bột nếp lọc và bột hoàng tinh pha với một tỷ lệ nhất định.
Bánh gói hình vuông, mỗi cạnh tới 15cm, được gói bằng lá chuối xanh rất đẹp. Trong thời gian chiến tranh, do khan hiếm gạo người ta tìm ra bột dong giềng để làm miến dong, làm bánh đa và tìm ra một loại bột dong để làm bánh cũng trong suốt và có nhân đậu xanh, đường, dừạ Bánh bọc bằng nilông trong suốt và chỉ nhỏ kích thước 5 x 5cm, loại bánh đó cũng được gọi là bánh xu xê. Khoảng 5 –7 năm trở lại đây, đời sống nhân dân được nâng cao, việc cưới hỏi nhiều nơi Quay lại các tục lệ xưa nên trong lễ ăn hỏi ngoài bánh cốm người ta dùng nhiều bánh xu xê này (5 x 5cm). Do hám lợi, một số nhà hàng làm bánh xu xê bỏ qua các công đoạn làm bánh cổ truyền, không dùng bột nếp lọc và bột hoàng tinh mà chỉ dùng toàn bột làm từ sắn ta nên mới phải cho nhiều hàn the để bánh không bị nát.
Trong phạm vi bài này xin giới thiệu cách làm bánh xu xê theo công thức cổ truyền
Nguyên liệu :
Dùng để làm từ 8 –10 chiếc loại 15 x15
Vỏ bánh : Bột nếp lọc 400g, bộthoàng tinh 200g, đường kính 250g, Khoai sọ thái sợi (tạo vân) 150g, mỡ nước 50g, hạt dành dành, lá chuối để góị
Nhân bánh : Đậu xanh xiết vỏ 400g, đường kính 300g, nước hoa bưởi 10cc, mỡ nước 100g
Cách làm :
Vỏ bánh :
Cho hạt dành dành vào xoong đun sôi kỹ, lấy nước trong để nguộị Bỏ cả hai thứ bột vào chậu, vẩy nước dành dành, bóp cho bột tơị Cho đường vào xoong hòa với nước (đong gạt ngang 1 bát bột + 2 bát nước) đun sôi cho tan đường. Bắc ra để nguội, trộn vào với bột quấy muợt. Đặt xoong lên bếp cho khoai vào vừa đun vừa quấy đều tay khi bột đặc lại nửa sống nửa chín thì bắc ra đánh thật nhuyễn.
Nhân bánh :
Làm như nhân bánh cốm. Đậu xanh đãi sạch vỏ, đem đồ chín giã nhuyễn, nắn thành nắm to, dùng dao sắc thái cho thật tơi, trộn với đường. Đặt lên bếp xào kỹ, khi thấy đậu ráo dẻo và mịn mới cho mỡ nước và nước hoa bưởi đánh đềụ Bắc ra viên thành từng viên to, nhỏ tùy ý (mỗi viên là một nhân bánh)
Gói và hấp bánh :
Lá chuối phơi nắng cho héo xoa mỡ vào lá. Lấy ít bột đặt vào lá (đã xoa mỡ) dàn mỏng, cho nhân vào giữa bao kín nhân gói lại, gói thêm một lượt lá ngoài, nắn cho bánh thành hình vuông. Xếp vào ngăn quả, hấp bánh chín trong là được. Lấy bánh ra bóc vỏ lá ngoài, gói lại bằng một lượt lá chuối tươị Bánh gói đều, vuông 8 góc, bóc bánh ra có màu đặc trưng là màu vàng nhạt trong suốt. Vị ngọt, mát thơm.
Ở Từ Sơn – Bắc Ninh cũng có những cơ sở làm bánh kiểu như xu xê từ lâu đời và hiện nay đang phát triển. Họ thường đính 2 chiếc bánh vào nhau và gọi là bánh Phu thê
VIỆT HƯƠNG ( Văn hóa nghệ thuật ăn uống )
Tổng hợp & BT: Lan Khuê (naungon.com)