Là món ăn Đà Nẵng nổi tiếng bao đời, gỏi cá Nam Ô là đặc sản của vùng đất giàu nét văn hóa ẩm thực này.
Cá để chế biến món gỏi là cá mòi, cá tớp, cá cơm...Ngon và thích hợp nhất là cá trích, vì cá này thịt có vị ngọt, săn chắc. Cá trích sống gần bờ được các ngư dân đánh bắt quanh năm nên còn là nguồn nguyên liệu dồi dào cho món gỏi. Cá trích cỡ lớn hơn ngón tay, cắt đầu, đuôi, bụng, bỏ xương, tách thân làm hai và xắt từng miếng nhỏ rồi đem ướp với gừng, riềng, tỏi băm nhuyễn và “thính”.
Trước khi ướp, cá được ép lấy nước để làm ráo cá và lấy nước cốt này làm món nước chấm: nước cá tươi đem nấu sôi hòa thêm với nước mắm Nam Ô, ớt, bột năng, bột ngọt.
Thính riềng hơn hẳn những loại thính thường ở chỗ vừa làm cho thịt cá khô ráo, lại vừa ướp thơm và khử khuẩn cho cáKhi dọn ăn, trộn thêm mè và đậu phộng rang giã nhỏ vào nước chấm.
Rau ăn kèm với gỏi cá Nam Ô rất đa dạng và đặc biệt quí hiếm. Đây là những đọt non của các loại cóc rừng, tim lan, lành ngạnh, lá trâm, lá dừng… với gam màu “tím úa”, chứa nhiều tanin, ngoài mang hương vị riêng cho món gỏi cá sống ra, các loại rau này còn giúp tiêu hóa tốt…”. Các loài này chỉ mọc trên trên đèo Hải Vân, vì vậy người bán phải lên rừng hái mang về.
Có hai cách ăn gỏi cá: cá với rau các loại được cuốn bánh tráng mỏng và chấm nước chấm, ăn thêm với bánh tráng nướng; hoặc chỉ việc trộn cá với rau và nước chấm vào một tô, cứ thế mà “lùa” đã đời.
Gắp một chiếc lá rừng lớn, thêm một nhúm lá xắt nhỏ, vài miếng cá lấm tấm thính riềng vàng rộm, cuộn lại, chấm vào bát nước chấm và bắt đầu thưởng thức.
Thịt cá ngọt mát, nước chấm đậm bùi, vị riềng, ớt cay thơm, quyện với hương vị các loại lá mang hương rừng, kèm thêm miếng chuối xanh chan chát, miếng khế chua chua... cái ngon như thấm vào chân răng, đầu lưỡi, chạy thẳng xuống đến dạ dày.
Hằng ngày vẫn nge các mụ hàng rong, hai đầu hai gánh gỏi cá, miệng rao inh ỏi “gỏi cá Nam ô tươi sống đây” là bao tử lại cứ sôi sục, phải chạy ngay ra chặn lại mua cho được một phần gỏi cá mang vào cả gia đình cũng thưởng thức.
Tổng hợp & BT: Hương Giang (NauNgon.com)
