Từ bữa ăn đạm bạc cho đến mâm cúng giỗ, từ quán ăn lề đường cho tới nhà hàng sang trọng ở xứ Quảng đều không thể thiếu món bánh tráng thơm mùi gạo.
Bánh tráng là một món ăn đặc biệt in sâu trong tâm trí người Quảng, đặc biệt những ngày tết, giỗ chạp, tiệc tất niên hay tất cả các cuộc hội ngộ ăn uống đều không thể thiếu món bánh tráng. Bánh tráng không chỉ đơn thuần là một đặc sản ẩm thực Quảng Ngãi mà nó còn hàm chứa tín ngưỡng rất riêng và thiêng liêng của người xứ Quảng. Tất cả các mâm cúng giỗ đều phải có bánh tráng, và bánh tráng được để trên tất cả các món khác trong mâm cúng. Đồng thời, bánh tráng cũng là món khai vị (ngoài ram) của người xứ Quảng. Những đôi trai gái yêu nhau, hay những người còn e ngại trong ăn uống hoặc những bạn già gặp nhau trong ngày cúng giỗ, tiệc tùng thì bánh tráng là món làm cho bớt đi sự bỡ ngỡ, ngại ngùng. Đôi tay để không lóng ngóng, vụng về có thể vừa bẻ nhỏ bánh tráng, vừa nhâm nhi, trò chuyện trong sự thoải mái, tự nhiên.
Bánh tráng phơi sương dùng để gói ram bắp. Ảnh: diadiemanuong
Bánh tráng vừa là món ăn, vừa là nguyên liệu để chế biến các món của người Quảng, từ bữa ăn đạm bạc đến tiệc cúng giỗ, tất niên hay gặp măt, từ các quán bình dân lề đường đến những nhà hàng sang trọng ở Quảng Ngãi. Bất kỳ đi đâu bạn cũng thấy bánh tráng xuất hiện mọi ngóc ngách, hang cùng ngõ hẻm. Tùy theo từng món ăn mà người Quảng chọn loại bánh mỏng dày khác nhau. Bánh tráng cực mỏng phơi sương dùng để gói ram bắp, ram thịt, ram tôm... Bánh tráng mỏng thì bẻ nhỏ cho vào tô bún, don, cháo hay dùng để ăn bò hít hoặc bánh rập (còn gọi là bánh đập hay bánh tráng ướt ráo). Bánh tráng dày có rắc mè thì nướng lên rồi xúc hến hay lòng xào nghệ vào ăn, hoặc có thể quết đường nấu lên, còn gọi là bánh tráng đường. Bánh khi nướng lên nghe mùi thơm của gạo, của mè.
Bánh tráng bẻ nhỏ ăn cùng với bún hay don là món ăn quen thuộc ở xứ Quảng. Ảnh: trangdulich
Việc làm bánh tráng thì cực trăm bề, những nhà có lò sấy thì giản đơn nhưng với những nhà không có lò thì chỉ có thể làm bánh vào mùa nắng. Nhưng những khi thời tiết thất thường, lúc mưa lúc nắng làm cho những người làm bánh phải lao đao, không biết xoay sở thế nào. Được cái vốn liếng ít nên rất phù hợp cho những người lao động nghèo của xứ Quảng.
Trải qua nhiều lớp thế hệ, nghề làm bánh tráng vẫn không bị mai một trên đất Quảng Ngãi. Ảnh: vnphoto
Bánh tráng là món ăn giản đơn, rẻ tiền, của một đồng nhưng công lại một vạn. Nếu có dịp ghé Quảng Ngãi chơi, bạn đừng quên mua bánh tráng về làm quà cho người thân, bạn bè. Đó là một đặc sản mà người dân xứ Quảng rất tự hào.
Như Phi
Tổng hợp & BT: Kim Bình (NauNgon.com)
