Mâm ngũ quả thể hiện đạo lý thiêng liêng uống nước nhớ nguồn. Mỗi miền có một cách bài trí và bày biện khác nhau. Mâm ngũ quả đặt trên bàn thờ tổ
Ý nghĩa và cách bài trí mâm ngũ quả lộc lá cả năm



Mâm ngũ quả thể hiện đạo lý thiêng liêng uống nước nhớ nguồn. Mỗi miền có một cách bài trí và bày biện khác nhau.

Mâm ngũ quả đặt trên bàn thờ tổ tiên dịp Tết theo 5 sắc màu tượng trưng cho mong ước được ngũ phúc: giàu có, sang trọng, sống lâu, khỏe mạnh, bình yên. Theo thuyết ngũ hành: Kim màu trắng, Mộc màu xanh, Thủy màu đen, Hỏa màu đỏ, Thổ màu vàng. Mâm ngũ quả thường theo 5 sắc màu đó để phối trí.

Tuy nhiên, trên thực tế, ở mỗi một vùng miền, người ta lại có những cách bày biện mâm ngũ quả khác nhau.



Mâm ngũ quả gồm 5 sắc màu tượng trưng cho mong ước được ngũ phúc. Ảnh: Internet.

Mâm ngũ quả đặc trưng của ba miền

Miền Bắc

Ở miền Bắc, trên mâm ngũ quả thường có 5 loại quả với 5 màu khác nhau, cụ thể gồm chuối/táo màu xanh; bưởi (hoặc phật thủ), cam, quýt màu vàng; hồng hoặc táo tây, ớt màu đỏ; roi, mận, đào hoặc lê màu trắng; hồng xiêm hoặc nho đen, măng cụt, mận màu đen.

Miền Trung

Ở miền Trung, người dân không quá câu nệ hình thức của mâm ngũ quả mà chủ yếu có gì cúng nấy, thành tâm dâng kính tổ tiên. Mặt khác, do chịu sự giao thoa văn hóa hai miền Bắc - Nam nên mâm ngũ quả của người miền Trung bày biện đủ chuối, mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài…

Nhìn chung mâm ngũ quả bày trên ban thờ không cần nhiều về số lượng. Tất cả chỉ cần gọn gàng và sạch sẽ, vậy là đủ.

Miền Nam

Nếu như người miền Bắc, nải chuối xanh thường ít thiếu vắng trên mâm ngũ quả thì người miền Nam lại kiêng kỵ bày một số trái cây. Mâm ngũ quả của người miền Nam không bao giờ có chuối, vì loại quả này tên gọi có âm giống từ “chúi" thể hiện sự nguy khó. Quả cam cũng không được có mặt trong mâm ngũ quả ngày Tết, vì câu “quýt làm cam chịu”, hay như trái lê đồng nghĩa với “lê lết”…

Mâm ngũ quả người miền Nam thường  mâm ngũ quả thường là: mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài, sung, đọc chệch thành các tên "cầu vừa đủ xài" hoặc "cầu vừa đủ sung".

Lưu ý khi bày mâm ngũ quả

Mâm ngũ quả truyền thống với 5 loại quả, số quả lẻ thể hiện sự sinh sôi, nảy nở, phát triển. Ngày nay để thể hiện lòng hiếu thảo đến ông bà, tổ tiên cộng với tính thẩm mỹ người ta không quá cứng nhắc trong chuyện phải là 5 loại quả nữa nhưng ở người Bắc vẫn chọn số quả lẻ khi bày mâm ngũ quả ngày Tết.

Ngược lại, miền Trung và miền Nam thoải mái hơn khi không quan trọng chuyện chọn số quả lẻ hay chẵn mà chủ yếu chọn ý nghĩa của loại quả khi bày mâm ngũ quả ngày Tết.

Mâm ngũ quả tuy không quá quan trọng chuyện số quả lẻ hay chẵn nhưng vẫn giữ nguyên các quy ước dân gian như: mâm ngũ quả chỉ bày quả, không đặt thêm hoa hoặc thực phẩm gì, số lượng trên mâm ngũ quả chỉ tính loại, không tính quả (chuối chỉ cần một nải mà không quan tâm số lượng quả).

Ý nghĩa từng loại trái cây trong mâm ngũ quả ngày Tết



Mỗi loại quả trong mâm ngũ quả lại mang một ý nghĩa khác nhau. Ảnh: Internet.

- Bưởi: phúc lộc, viên mãn

- Thanh long: rồng mây hội tụ

- Dưa hấu: tốt đẹp, viên mãn, trung thực

- Đu đủ: đầy đủ, thịnh vượng

- Mãng cầu: cầu Mong mọi điều như ý

- Dứa (thơm): thơm tho, đa phúc lộc

- Hồng: hồng hào, tươi tốt, tượng trưng cho sự thành đạt

- Lựu: đa phúc, đa lộc, con đàn cháu đống

- Phật thủ: bàn tay Phật che chở phù hộ cho con người

- Chuối: tượng trưng cho bàn tay ngửa, hứng lấy may mắn, bao bọc và che chở

- Dừa: viên mãn

- Xoài: tiêu xài không thiếu thốn

- Quất: sung túc, lộc lá

- Đào: sự thăng tiến, danh lợi.

Tuy mỗi miền có sự khác biệt về văn hóa, song việc bày biện mâm ngũ quả ngày Tết luôn là một nét văn hóa đặc sắc, thể hiện lời cầu Mong cho một năm mới ấm no, hạnh phúc của người dân Việt Nam. Cho dù sinh sống ở phương trời nào, đã là người dân Việt Nam thì sẽ không bao giờ quên được tục lệ này trong dịp Tết nguyên đán nhằm gìn giữ bản sắc dân tộc cho bản thân và cho con cháu.

Trần Quỳnh tổng hợp


Tổng hợp & BT:

Về Menu

Ăn Chơi Ý nghĩa và cách bài trí mâm ngũ quả lộc lá cả năm

Những thực phẩm chữa bệnh ở nam giới cach pha nuoc mam ngon xuc xich khia nuoc dua Gà chien măng cụt làm bánh mật chè đỗ trắng cà thu kho soup trứng ngô Bao tử heo mua dong mì sốt cay nầu Nấm kim châm môi trường suon bo nuong ngon coc non ngam chua ngot Cach nau nui ngon Cách nấu phở gà må å món ăn từ dưa leo mang thai món Trổ món ngon với cá chẽm CÃƒÆ K bánh âuón ngon TPHCM làm bánh thit luoc ngam nuoc mam ^| chả giò cuốn phô phaia> nem chay thập cẩm tép xào ngẠbanh ngoi gion ngon mang cà cá cơm kho mặn độ thit chua thit rang khoai tay mại nấu thạch nhân phô mai lam bap xao boùa lạnh"background-color: #B2B243" href="/index.php?q=Vi宄勫檼">Vi宄勫檼 bánh núi lửa tom chien ngon mướp khía rau bầu bí y học cổ cách làm súp nui tôm rau củ bệnh tiểu đường nuoc cham thit nuong mông rượu nếp cái khoai tay vien ngon dui ga sot tieu thịt lợn sốt chua ngọt mưt me sữa tươi cách làm dấm ớt giải độc rau củ hấp sườn hấp cách thủy luộc bắp bò với nước mắm cách nấu canh bạch tuộc Bánh canh bít lam tom chien phong TOM cach lam banh con so tra xanh latte do tang ruou tao meo chuối chiên xù cha trung hap van ngon xoi mit la cam thịt vịt kho ngon miệng mi y tron cu qua Ca chien sot ca banh khoai mon chien xu ngon mì sốt cà chua meo hay Pudding vit om ngon mam uc vit kho gung liệu pad thai món ngon mùa lạnh salad tom thit ngon vỏ bưởi làm mứt món ăn kèm món canh tốt cho trí nhớ samosa mùa hè nấu gì 6 kiểu pizza ngon miệng cho cuối tuần món nào vừa ngon lại rẻ loài trung hoa cuc thit bo xao pho mai cacao banh su kem ngon mà thịt ba chỉ hấp thạch cà phê sữa mít tự chế bookmark cách làm kẹo xoài dẻo tao ap chao kem tra xanh mì sốt bò dấm mướp hương xào sinh to dua hau chanh tuoi bo xao mang salad dậu trộn dầu giấm vòng tay ngao xà o Thit bo xôi bọc thịt viên hấp lau giay hai san sinh to dua va cu sen món ăn giáng sinh mít non trộn miền Trung Trâm Phạm trứng hấp cá vải rán tôm tươi mì ngon Khoai tay nui xoắn trộn bơ món áp chảo thẳng hàng cách làm ghẹ hấp bia suon nuong sot ca chua cánh gà ướp tỏi băm đồ chiên thức ăn chiên ung thư tiền lau dau ca hoi vitamin dinh dưỡng hiện đại Herbalife cach lam ga ham khoai tay cach nau lau vit pasta kiểu nhật bá p