Giải độc cùng ngôi sao

Đúng là các chế độ ăn kiêng giải độc đang rất thời thượng, dù mốt này đã bắt đầu rộ lên từ nhiều năm qua. Ăn cá thì sợ thủy ngân. Ăn rau thì sợ thuốc trừ sâu. Ăn thịt thì sợ chất kích thích. Đến hít thở cũng sợ ô nhiễm… Trong bối cảnh đó, ăn kiêng giải độc làm sao không “hot”? Yếu tố thần tốc của các chế độ giải độc (từ 2 ngày đến một tháng, cùng lắm là vài tháng), khiến tất cả những người thích đánh nhanh thắng gọn rất “kết” nó. Sự góp mặt của các người đẹp showbiz càng khiến giải độc đã “hot” lại càng “hot” thêm. Thiên hạ hẳn là phải xuýt xoa thán phục ngắm Gwyneth Paltrow gợi cảm chết người tung tẩy trên màn bạc. Ấy là nhờ chế độ ăn kiêng giải độc mà cô “bật mí” hết sức chi tiết trên trang web Goop của mình. Beyoncé thì khiến người ta mắt tròn mắt dẹt thấy cô giảm đến gần 10 kg để cháy bỏng trong bộ phim ca nhạc Dreamgirls. Chẳng hề giấu giếm, Beyonce chia sẻ chế độ giải độc mang tên Master Cleanse mà cô theo. Nó rất giản đơn, chẳng đòi hỏi phải chuẩn bị sẵn gì nhiều, chỉ cần uống nước chanh pha với si rô cây phong, thêm thật nhiều nước lọc, kha khá nước muối, lại còn được nhấm nháp cayenne để tăng hương vị. Cuối cùng, chỉ cần uống thêm một loại trà có công dụng giống thuốc xổ nữa là xong, không cần cho vào mồm bất kỳ thứ gì khác trong 10 ngày liên tù tì! Riêng nhiều fan của Demi Moore thì nháo nhào cho đỉa hút máu để giải độc cơ thể theo cách không đụng hàng của riêng người đẹp này.

Rất nhanh chóng, detox (giải độc) trở thành một từ khóa phổ biến, ngày càng biến hóa thiên hình vạn trạng với hằng hà sa số chế độ ăn kiêng giải độc khác nhau được tung lên internet, được in thành sách. Và tất nhiên, đi kèm theo đó là những loại thực phẩm, dược phẩm, thực phẩm chức năng (thường là rất đắt tiền) được tung ra thị trường, phục vụ cho từng chế độ riêng biệt. Đó là một thị trường to lớn trị giá hàng tỉ dollar! Chưa bao giờ, giải độc cơ thể lại dễ dàng như ngày nay, chí ít là trên lý thuyết. Mỗi chế độ giải độc có những tiêu chí riêng nhưng đa số đều là hạn chế calorie tới mức tối đa, có khi là ngưng hoàn toàn chất béo, đạm, đường bột, chỉ ăn rau trái; có khi nhịn tất cả các loại thức ăn đặc, chỉ uống nước trái cây trong một khoảng thời gian nhất định.

Beyoncé khiến người ta mắt tròn mắt dẹt thấy cô giảm đến gần 10 kg để cháy bỏng trong bộ phim ca nhạc Dreamgirls. Chẳng hề giấu giếm, Beyonce chia sẻ chế độ giải độc mang tên Master Cleanse mà cô theo.

Dội nước cho cơ thể

Quay lại với điều cơ bản nhất: chế độ ăn giải độc là gì và giải những chất độc nào? Thông tin ngồn ngộn là thế nhưng chung quy lại thì chẳng có một định nghĩa thống nhất nào được đưa ra, trái với những định nghĩa hàn lâm trong y khoa. Đa số các chế độ, thực phẩm, dược phẩm giải độc còn không chỉ đích danh được cụ thể là giải được những chất độc nào, cơ chế ra sao. Rất dễ hiểu, ấy là vì ăn kiêng giải độc không phải là một thuật ngữ y khoa mà là đứa con tập thể, cùng được các nhà sản xuất thực phẩm, dược phẩm, nhà xuất bản, nhà kinh doanh “đẻ” ra rồi cùng hè nhau khai thác triệt để.

Nhưng nếu cố gắng khái quát một cách sơ bộ, ăn kiêng giải độc là một cách thanh tẩy cơ thể rất nhanh chóng, giống như bưng một xô nước to đùng dội ào vào những ngóc ngách bẩn thỉu trong sâu tít tim gan phèo phổi…, giúp đẩy trôi tất cả những thứ cặn bã mà chúng ta đã tống vào cơ thể thông qua thức ăn, thuốc lá, rượu chè, cà phê, đường, thậm chí từ không khí ô nhiễm…. Bởi vì chúng chất chồng quá nhiều, nếu không có những “xô nước” kiểu như trên, cơ thể bó tay chịu chết. Không những giải độc, những phương cách thần kỳ và thần tốc này còn giúp giảm cân nhanh chóng, mang lại cảm giác sảng khoái, tăng sức cho hệ miễn dịch, giúp da sáng bóng… Đó là điều mà nhiều fan của detox tin tưởng tuyệt đối.

Sao nỡ phụ hàng "zin"?

Khổ nỗi các nhà chuyên môn lại có cách nhìn hơi khác một chút: ăn kiêng giải độc là điều… nhảm nhí. Một cách cơ bản nhất, đến nay vẫn không có một bằng chứng khoa học nào cho thấy các chế độ ăn kiêng theo kiểu kể trên có công dụng giải độc. Mỗi người bình thường đều đã sở hữu một bộ máy giải độc cực xịn được “lắp âm tường” sẵn, mang những thương hiệu được cả thế giới tin dùng: thận, gan, phổi…Tim Crowe, phó giáo sư về dinh dưỡng của Đại học Deakin (Úc) giải thích cơ thể chúng ta phải đối mặt thường xuyên với độc tố, chẳng hạn dư lượng thuốc trừ sâu trong rau trái, nhưng thận, gan và ruột vô hiệu hóa chúng chỉ vài giờ sau đó, hô biến chúng thành chất thải để tống ra ngoài. Phổi, da, hệ miễn dịch cũng đều đã được cài đặt sẵn chức năng xóa sổ hoặc vô hiệu hóa các chất độc – ông Crowe giải thích thêm. Không những thế, bằng việc cắt giảm hoặc thậm chí ngưng hoàn toàn đa phần các nhóm dinh dưỡng chủ chốt, chúng ta đẩy cơ thể vào trạng thái bị bỏ đói làm đau bao tử, mệt mỏi, khó thở… Các “chuyên gia” giải độc thường giải thích đó là dấu hiệu của việc cơ thể đang lọc bỏ độc tố nhưng phó giáo sư Crowe lại bảo đó là dấu hiệu thiếu dinh dưỡng nghiêm trọng. Thêm vào đó, “bộ lọc hàng zin” của cơ thể cần phải cung cấp đủ năng lượng mới làm việc hiệu quả, nếu ngưng “đổ xăng”, chúng ta vô hình trung giảm khả năng giải độc của chúng.

Bạn có thể “bốc” một phần công thức của chế độ giải độc ra mà áp dụng: hạn chế chất béo, thực phẩm chế biến sẵn, rượu, uống nhiều nước, tăng cường rau trái…, đảm bảo bạn sẽ có một cơ thể khỏe khoắn, gọn gàng.

Cuối cùng, lời khuyên cũ rích về chế độ dinh dưỡng cân bằng, đa dạng vẫn cứ là thời thượng nhất. Còn nếu bạn muốn thời thượng hơn nữa thì cứ “bốc” một phần công thức của chế độ giải độc ra mà áp dụng: hạn chế chất béo, thực phẩm chế biến sẵn, rượu, uống nhiều nước, tăng cường rau trái…,  đảm bảo bạn sẽ có một cơ thể khỏe khoắn, gọn gàng. Chế độ này chắc chắn cũng sẽ dễ chịu hơn nhiều so với việc suốt ngày chạy ra chạy vào toilet khi theo chế độ ăn uống giải độc!

Box: Cuộc “bầu chọn” của hàng trăm chuyên gia thuộc Hiệp hội dinh dưỡng Úc đã “tôn vinh” chế độ ăn kiêng giải độc Lemon Detox lên vị trí chế độ ăn uống tồi tệ nhất trong năm 2013. Cùng lọt vào hàng top 3 còn có một chế độ giải độc khác mang tên SkinnyMe. Phát ngôn viên của tổ chức trên giải thích tất cả những gì mà người ta mất đi “nhờ” 2 chế độ này là chất lỏng, các vi khuẩn có lợi trong ruột và chất điện giải – những thứ quan trọng để giúp cơ thể khỏe mạnh chứ không phải những thứ làm cơ thể phát phì. Cũng vì lý do đó mà hầu hết các “đệ tử” của giải độc, dù giảm cân rất nhanh đều tăng cân vèo vèo khi quay lại ăn uống bình thường. Ấy là vì lượng mỡ thừa trong cơ thể họ chưa bao giờ giảm đi.

Kiều Oanh