Vừa đặt tô bún xuống bàn, bà chủ quán vừa giới thiệu: “Đây là bún Lệ Thủy. Chú ăn xem có gì đặc biệt không”. Câu nói của bà chủ quán khiến tôi
“Rưng rưng” bún ruốc xứ Lệ



Vừa đặt tô bún xuống bàn, bà chủ quán vừa giới thiệu: “Đây là bún Lệ Thủy. Chú ăn xem có gì đặc biệt không”. Câu nói của bà chủ quán khiến tôi bồi hồi nhớ đến câu chuyện người dân quê tôi vẫn truyền lại. Chuyện kể rằng, một lần về quê, khi ngang qua chợ Tréo, vị tướng lừng danh, người con của xứ Lệ, Đại tướng Võ Nguyên Giáp chợt thốt lên: “Bún chợ Tréo chấm ruốc, chừ có ngon không?”

Quá 12 giờ trưa. Cái dạ dày “trai tráng” của tôi, thường ngày đến giờ này đã sôi lên sùng sục. Song giờ đây, ngồi trước tô bún dậy mùi thơm phưng phức, tôi bỗng trở nên xa lạ với chính mình. Bún Lệ Thủy ư? Giờ tôi mới để ý thấy, sợi bún quê mình, quả không giống như bún nhiều nơi khác. Sợi bún nhỏ và mảnh hơn, không quá giòn sần sật mà dẻo dai vừa đủ, không trắng đục mà vẫn giữ được màu tự nhiên như hạt gạo vừa được nấu chín.

Nhất quyết, nó phải được làm ra từ thứ gạo của chính đồng đất và phải qua bàn tay khéo léo của người xứ Lệ quê mình, nơi nổi tiếng là xứ sở “gạo trắng, nước trong”, là vùng đất “nhì hai Huyện”- H. Lệ Thủy và Quảng Ninh (Quảng Bình) chỉ xếp sau xứ “nhất Đồng Nai” trứ danh.

 


Bún chấm ruốc Lệ Thủy - Ảnh: D.C.H

Với người dân Lệ Thủy, bún không phải là món ăn quá sang trọng hay quá bình dân. Bún có mặt trên các mâm cỗ đại sự trong gia đình hay trong bữa tiệc thịnh soạn ở các nhà hàng lớn. Cũng có khi, chỉ đơn sơ, mộc mạc nhưng đậm đà là món bún chấm ruốc (hoặc mắm), nhưng phải là thứ ruốc (mắm) Lệ Thủy chính hiệu và không dùng thêm bất cứ nguyên liệu nào khác, ngoài món ớt cay cháy cổ họng. Người Lệ Thủy vốn ăn cay, kho mặn mà.  
Thuở nghèo khó, có bún chấm ruốc mà ăn đã là phúc. Giờ, nhan nhản những những bún bò, bún giò, bún chả… hảo hạng, mà ở một số quán, người ta vẫn thường gọi là “phở” cho sang trọng, cho “thị thành”. Chứ như người dân quê tôi vẫn “trung thành” gọi là bún. Bà chủ quán nhất quyết bảo: “Bún là bún, việc gì phải gọi là phở. Phở phải khác. Mà nếu có phở thì phở của quê mình (Lệ Thủy) làm sao bì được với phở người miền Bắc”. Vì vậy mà quán của bà vẫn trưng ra cái biển là quán bún.

Bà kể, bún Lệ Thủy chính cống, phải làm từ hạt gạo Lệ Thủy được giã bằng cối tay, rứa mới ngon. Chứ cứ “hiện đại hoá”, cắm điện mà xay gạo thành bột rồi mới làm thì mất “vị” đi. Ăn không ngon, không đậm đà. Chính vì vậy mà ông bà ta xưa ăn bún với ruốc cũng ngon. Đó là chưa kể nhiều nơi khác, người ta còn cho thêm các khoản phụ gia độc hại khác cho sợi bún giòn, dai và bảo quản lâu hơn. 

Thưởng thức tô bún chính cống quê mình, bên cạnh dĩa rau sống đủ các loại, nào rau diếp cá, tía tô, húng chanh, hoa chuối… tươi ngon như vừa mới hái sau một khu vườn cũng xanh um (không bị bầm dập như những quán xá ở thành phố) nào đó, lòng tôi chợt rưng rưng khi nghĩ về hình ảnh vị tướng già với mái tóc bạc phơ, đã có lần khắc khoải nhớ đến một món ăn từ thuở hàn vi. Có lẽ, những sợi bún kia đang gợi nhắc những sợi tơ lòng vương vấn…

Dương Công Hợp


Tổng hợp & BT:

Về Menu

Ăn Chơi “Rưng rưng” bún ruốc xứ Lệ

campuchia thạch trứng gà cha ca chien com ngon tu lam cupcake 4 bún cá sò lụa hấp sả Lạ miệng với gỏi cà pháo thịt bò quả mọng tim mạch phụ nữ dâu tây địa chỉ trà sữa ngon ở Hà Nội cach nau nui nhanh Nấu Thưởng thức bánh canh Hội An Bí quyết nấu thịt không bị dai tao hinh banh tho Món ca Món chè cach lam canh ngao thi lẩu cá lăng cơm chiên mon le ham ngon Buổi cach lam cupcake vung den bánh cuốn trứng món Bắc Võ Mạnh Lân kem tươi rán bánh gạo đồ cho bé Black forest cupcake món Tây Trâm Phạm cách làm bánh quy Suon non chay salad đậu nành ớt chuông cá chép om dưa món om cá Hằng MT cach lam salad rau tron cá thu một nắng kho thịt ba rọi mướp nấu hến Cùng thực đơn cho bà nội trợ bận rộn mực luộc lá lốt cơm chiên rong biển xúc xích cach lam xoi ngot nấu thạch đậu xanh công thức miến lươn giòn tan cach muoi dua chua cách làm nộm gà hành tây món ngon về gà quán chè ngon ở Sài Gòn thit ga chien tuyệt đỉnh trung chien kieu phap công thức canh sườn tam sắc cach lam banh duc bánh cupcake hạnh nhân sinh tố chuối mix nho chất liệu cotton Bà bầu ăn gì để thai nhi khỏe mạnh mì xào bò lẩu ếch nấu măng Phân chia lam goi nam kim cham ngon cheesecake chanh dau tay rau luộc mắm quẹt ngao xào rau răm hành lá phở trộn thịt gà X繫i cupcake cà phê Bắp cải luộc chấm mắm trứng dui ech tam bot chien ga nuong me cách làm kem bánh xào chay mùa thu oc bung lam nuoc duong snack bong cai cách nấu canh cà tím trái cây vitamin C dâu tây cam Dê dau tay nhung caramel cơm chiên cá măn mì sốt cua dưa leo trộn thịt bò hành tây mì xào tôm nấm bánh tằm tẩm dừa nạo lãng mạn nau xoi la cam hat sen cánh gà ướp tỏi băm cách nấu xôi gà tôm chiên sốt me thịt heo trứng rán sốt cà chua khoai lang xay cach lam thit ngam xào nghêu với bơ kem du du Gợi ý những món ngon cho bữa tiệc tại Quán sữa đậu nành tào phớ đẹp ngon pizza cá hồi món cua lam banh bong lan thom Món chiên giòn Nấu xôi canh chua trái cây nâu bua com chieu miến sườn gỏi đu đủ tôm thịt chế biến món chay mứt mỡ com ca thom ngon An Dương Vương Thực đơn bữa tối sốt cá trứng トO Trニーa cách làm bánh khoai tây bọc tôm chiên chiên nước mắm Mực nhồi thịt chiên gà sốt nộm đu đủ tôm thịt kem que dâu tây nấu canh cà bát với sườn non tự làm kim chi tại nhà tôm chiên trứng vịt muối Sot bo bí ngồi cá thu nhồi cải xanh rau củ sức mạnh màu tím thực phẩm crepe cuộn đào Món ăn ngon