Tiếng rao đêm 'Ai khoai nướng, ngô nướng đây... ' trong các ngõ ngách Hà Nội không chỉ là nét đẹp ẩm thực mà còn khiến người đi xa nhung nhớ.
Mùa đông không chỉ đến trong từng cơn gió lạnh mà còn đến từ những tiếng rao đêm len lỏi khắp các con ngõ của những người bán ngô, khoai nướng, sắn nóng. Những thứ quà vặt bình dị, thôn quê ấy đã trở thành ký ức khó phai của nhiều người xa Hà Nội mỗi khi đông về. Vị ngòn ngọt, bùi bùi và quan trọng là luôn nóng hổi, bốc khói của củ khoai, củ sắn được luộc, nướng một cách dân dã, không cầu kỳ xua tan ngay cái lạnh.
Hảo hạng, tinh tế nhất phải kể đến ngô nướng. Cứ mỗi khi gió mùa đông bắc về, dân thành phố lại rủ nhau sà vào một quán hàng ven đường, hơ tay trên bếp than hồng ấm và chầm chậm tách từng hạt ngô thơm thơm ngọt ngọt, ấm nóng.
Ngô chọn để nướng cũng cầu kỳ hơn ngô dùng để luộc rất nhiều. Ngô luộc sẵn bắp già, bắp non đều ăn được hết nhưng chọn lựa được một bắp ngô đạt yêu cầu để khi nướng lên chín vàng, không bị cứng, sượng và bã thì không dễ. Quây quần bên những người bạn, nghe tiếng ngô nổ lép bép, tí tách của than hoa và nhấm nháp vị ngọt thơm khiến mùa đông dường như bớt lạnh giá.
Những gánh hàng ngô nướng, khoai luộc, sắn nóng chở hơi ấm đi khắp phố.
Chiều muộn, khi đèn đường được thắp lên cũng là lúc những xe đẩy quà vặt tỏa đi khắp nẻo. Mùi thơm và làn khói nghi ngút bốc lên từ những bắp ngô luộc và những củ khoai nướng đang chờ chín trên bếp than khiến người qua đường khó mà cầm lòng trước một món quà vặt vừa ngon vừa rẻ.
Những củ khoai nướng vỏ nâu xém, ruột vàng ươm, bùi bùi ngọt ngọt xếp trên khung chiếc bếp than di động, bên dưới là những viên than hồng rực. Tuy nhiên, ngày nay, để củ khoai chín nhanh hơn, nhiều người bán hàng đã luộc sơ từ trước khi nướng nên khi ăn có cảm giác chín không đều, chỗ đậm chỗ nhạt, khiến những ai đã quen với khoai nướng thứ thiệt không khỏi phật ý.
Bánh trôi tàu Hàng Cân có nhân đậu xanh ngầy ngậy, thơm thơm mà không bị ngọt quá.
Một đặc sản lừng danh không kém của đất Hà Thành mà cứ mỗi khi trời trở lạnh lại khiến một góc đường dường như đông hơn, ấm áp hơn, đó chính là bánh trôi tàu. Xưa kia, người sành ăn Hà Nội hay ghé quán của diễn viên Phạm Bằng ở 30 Hàng Giầy nhưng giờ đây, ông đã “nghỉ hưu”, cũng chẳng có ai thuộc thế hệ tiếp theo "nối dõi".
Với những người không ăn được ngọt thì bánh trôi Hàng Cân, Hàng Điếu là sự lựa chọn sáng suốt nhất. Bánh trôi ở Hàng Cân có nhân là đậu xanh bùi bùi, ngọt nhẹ, thơm thơm ngầy ngậy đã chinh phục được biết bao thực khách qua đường. Ở đây còn bán rất nhiều loại chè dân dã tiêu biểu của mùa đông như chè bà cốt, lục tàu xá, chí mà phù, xôi chè... khiến không chỉ người Hà Nội mê mẩn mà còn mời gọi được rất nhiều khách phương xa.
Mùa đông là mùa của những chiếc bánh khoai, bánh ngô, bánh chuối "đổ bộ" trên hè phố.
Còn với đám học sinh, sinh viên, mùa đông gắn với hương vị thơm ngậy, ngọt vị ngọt tự nhiên của bánh khoai, bánh chuối hay bánh ngô nơi hè phố, cổng trường. Vẫn là những nguyên liệu thôn quê nhưng chế biến cùng bột và đường rồi rán trong chảo ngập mỡ cho dậy mùi khiến chúng có cách quyến rũ rất riêng, không thể từ chối.
Mùa đông Hà Nội cũng không thể vắng bóng những bát chè sắn nấu với đường đỏ và gừng hay những bát cháo trai ăn cùng quẩy giòn tan nơi con ngõ nhỏ mang cái tên rất dân dã - ngõ Huyện. Bất kể đông hay hè, những người bán hàng ở đây chẳng bao giờ được nghỉ tay, thế nhưng vào mùa đông, lượng khách dường như quá tải, nếu bạn tới tầm 5-6h chiều thì nguy cơ phải ngậm ngùi ra về sẽ rất cao.
Ngoài ra, vào mùa đông, những món ăn nóng như ốc luộc Đinh Liệt, bánh rán, bánh gối phố Lý Quốc Sư, nem chua rán ngõ Hài Tượng, bánh xèo Tôn Đức Thắng, bánh giò Nguyễn Công Trứ... cũng rất hút khách.
Nguyên Chi
Tổng hợp & BT: Lê Quang (NauNgon.com)
