Trong những chuyến chu du Tây Bắc, tôi đã có dịp thưởng thức nhiều đặc sản của người dân tộc Thái, nhưng hấp dẫn nhất vẫn là những thứ rau được lấy về từ cánh rừng quanh nhà họ.

Người dân tộc Thái vốn sống gắn bó với rừng, có ý thức giữ rừng, bởi vậy trong khi ở nhiều nơi rau rừng trở thành đặc sản thì trong những bản của người Thái tỉnh Sơn La, rất nhiều loại rau rừng vẫn được bán phổ biến với giá rất bình dân.

 


Nhiều loại rau rừng được trộn lẫn, đồ như đồ xôi chứ không luộc

Rau sắng (rau ngót rừng)

Rau sắng thường có vào khoảng đầu mùa hè. Ở nhiều nơi bán với giá lên tới 100.000 đồng/kg. Nhưng ở Sơn La thì chỉ khoảng 10.000 đồng là bạn có thể mua được một bó rau đủ cho cả nhà ăn thoải mái. Rau sắng được chế biến và nấu như rau ngót, nhưng khác ở cái vị bùi bùi, ngầy ngậy rất khó tả.



Rau sắng có thể nấu với xương, thịt băm hoặc nấu không 

Rau dớn (dương xỉ)

Với những người Kinh như tôi, có lẽ lần đầu tiên nhìn thấy rau dớn sẽ nghĩ ngay đây là dương xỉ không ăn được. Nhưng kỳ thực rau này ăn rất giòn. Thú vị nhất là khi làm nộm hoặc xào tỏi.

 


Ăn rau dớn không quen thấy hơi nhớt và chát, nhưng quen rồi thì lại muốn thưởng thức lần tiếp theo

Hoa đủ đủ đực

Hoa đu đủ đực thường được bán kèm quả cà rừng để làm nộm. Bạn có thể dễ dàng tìm mua được loại hoa này trong các phiên chợ của người Thái ở vùng Tây Bắc.

 


Hoa đu đủ đực



Món hoa đu đủ đực xào này ăn rất tốn... rượu

Cây vón vén

Loại cây này thường được các mế (mẹ) gọi vui là cây vén váy. Lá cây vón vén có vị chua chua, thường được dùng để nấu canh chua. Đặc biệt là dùng để nấu với cá hoặc ninh xương thì ngon chưa từng thấy.



Lá cây vón vén không thể thiếu trong nồi canh chua của người Thái 

Măng rừng

Măng vầu, măng nứa, măng mai, măng trúc, măng sặt, măng nứa, măng lay… có thứ thì ngọt, thứ thì đắng, thứ màu trắng, thứ lại hơi vàng, thứ lại tim tím…

Tất tần tật các loại măng này đều có thể luộc, xào, nấu canh, làm măng ớt, măng chua hoặc phơi khô để ăn dần. Đặc biệt món măng nướng chấm chẳm chéo đã trở thành thứ đặc sản không phải ai cũng có may mắn thưởng thức.



Măng có nhiều ở tây bắc khi mùa mưa bắt đầu, cũng là lúc hoa ban nở rộ 

Hoa ban

Hoa ban thường được nấu canh cùng măng đắng như khẳng định thêm về mối tình khăng khít giữa chàng Kho và nàng Han trong truyền thuyết của người Thái. Quả non của cây hoa ban cũng thường được dùng xào hoặc nấu xôi, tạo vị chát chát, bùi bùi, ngọt ngọt quá ngon.

 


Canh hoa ban nấu với rau cải, măng đắng và một vài loại rau khác

Cây móc, cây song mây

Hai loại cây này hơi khó kiếm. Những quả non của cây móc, cây song mây thường được dùng để nấu cháo, nấu canh, ngăn ngắt đắng, nhưng sau lại có vị ngọt rất sâu.

 


Quả cây móc



Quả cây song mây



Món cháo bổ dưỡng này nấu từ thịt chuột rừng, ngọn cây móc

Tất cả những loại rau rừng, rau dại của người Thái kể trên đều sạch, bởi chúng mọc tự nhiên trong rừng hay ven suối chảy qua các làng bản. Hy vọng, khi đến Tây Bắc bạn có dịp thưởng thức những món rau rừng tuyệt ngon này!

Bài, ảnh: Thành Đạo

Tổng hợp & BT: Quỳnh Dung (NauNgon.com)