Vùng Càng là tên gọi chung của rẻo đất thấp trũng thuộc các xã Hải Thành, Hải Thọ, Hải Hòa… (H. Hải Lăng, Quảng Trị). Nơi đây được nhiều người xưng tụng là “miền Tây của Quảng Trị” bởi mỗi mùa lũ đến không một mét đất nào của vùng Càng lại không bị bủa vây bởi con nước bạc. Sản vật mùa lũ nơi đây nhiều vô kể, đến mức người vùng Càng ưỡn ngực “nói trạng” rằng: “Về Càng không bao giờ sợ đói…”. Và một trong những thứ đặc sản nhà quê ấy chính là chuột đồng.
Về Càng lúc trời hanh khô, bạn phải quen một vài “thổ địa” ở đây, bởi con chuột nơi này đâu phải cứ lấy tay không mà bắt là được.

Dù có lúc bạn thấy chuột chạy tán loạn, "nhuộm" đen cả vạt ruộng nhưng chỉ cần một tiếng động nhỏ chúng sẽ nhanh chóng biến mất vào hang.

May mắn hơn, dạo nọ, tôi về Càng giữa mùa lũ tháng 10. Bắt chuột đồng vào khoảng thời gian này dễ như tự sấp ngửa bàn tay. Hồi trước, với hệ thống hang hốc chằng chịt, loài chuột tinh ranh bao nhiêu thì giờ đây khi không còn nơi trú ẩn, đành lóp ngóp bấu víu trên những bụi tre, chúng “tội nghiệp” bấy nhiêu.

Sự run rẩy của chúng khó có thể lọt qua mắt của giới “săn chuột” lành nghề, mỗi lần phóng lao chính xác đến từng centimet…



Cô gái vùng Càng biểu diễn tài nghệ nấu chuột đồng 

Việc đầu tiên khi ăn chuột đồng, theo tôi là phải chuẩn bị sẵn tâm lý, đặc biệt là các bạn nữ. Đừng chen vào để nhìn cho rõ từng sợi lông lởm chởm, ghê ghê của loài gậm nhấm. Cũng đừng cố nhớ từng bộ phận của chúng để khi ăn tưởng tượng lại đây là chân trước, chân sau hay phần thân…Chỉ cần gạt bỏ những ý nghĩ vẩn vơ, bạn sẽ thấy suýt chút nữa bạn đã bỏ qua một món ăn tuyệt vời chỉ vì…sợ.

Theo những người dân bản địa, thường sau khi đã vứt phần đầu, đuôi, nội tạng…, người ta sẽ chặt nhỏ thịt chuột ra trước khi tẩm ướp gia vị. Cũng như nhiều loại thịt khác, thời gian tẩm ướp càng lâu thì khi ăn sẽ càng đậm đà. Chuột đồng cũng có thể chế biến theo nhiều cách, phổ biến nhất là bóp chanh, rô ti, nướng…Nhưng có vẻ như rô ti là cách làm đỡ tốn thời gian, giản đơn mà hợp khẩu vị với nhiều người nhất.



Từng miếng thịt béo ngậy của chuột đồng vùng Càng

Tôi dám cá là thời gian làm món chuột rô ti sẽ rất khổ sở với người nấu và người… Còn bao tử của khách chờ thưởng thức càng "rầu" hơn gấp bội bởi mùi thơm cứ sộc thẳng vào mũi.

Và hai gia vị mà bạn không thể quên trong khi thực hiện ấy là sả và ớt, bởi chúng vừa có tác dụng khử mùi vừa có tác dụng kích thích vị giác. Vốn khoái ăn cay, thích được hít hà nên tôi mon men ra hiệu với một cô gái vùng Càng cứ cho thêm ớt…



Đến vùng Càng (H. Hải Lăng, Quảng Trị) để thưởng thức chuột đồng sẽ là một phần kí ức đẹp

đối với mọi người - Ảnh: Nguyễn Phúc

Dẫu giữa mùa lũ, không có nhiều rau ráng để tỉa tót thêm cho bắt mắt nhưng đĩa chuột đồng rô ti được bưng ra thu hút mọi ánh nhìn của cả khách lẫn chủ, làn khói nóng tỏa mùi thơm làm tay ai cũng run run háo hức cầm đũa.

“Oa, cứ như thịt gà”, một người bạn đồng hành của tôi đánh đét vào đùi tâm đắc sau cú ngoạm ngập răng. Nhưng câu khen này lại làm cho vị gia chủ không mấy hài lòng, vị này “đốp” lại rồi cười hà hà: “Ri mà so với thịt gà à, phải hơn chứ, gấp ngàn lần cơ…”.

Mải mê với từng miếng thịt chuột đồng và mềm môi với những ly rượu quê nguyên chất trong khi bên ngoài nước lụt vẫn xâm xấp và mưa vẫn chưa ngưng, tôi chợt nhận ra cái thú ăn chuột đồng mùa lũ của dân vùng Càng cũng đầy thi vị và lãng mạn đấy chứ. Và cũng chẳng có lý do gì để tôi không lưu lại hết thảy như một phần kí ức đẹp….trong trải nghiệm “ăn uống” của mình.

Mùa lũ năm nay lại sắp đến, ngoài bao nỗi lo toan những ngày nước nổi, người dân vùng Càng và cả chính tôi còn háo hức cho những bữa chén tạc chén thù với món chuột đồng ấm áp tình quê…

Hạnh Phúc Nguyễn Đặng

Tổng hợp & BT: Lê Minh (NauNgon.com)