Rong ruổi khắp các nẻo đường nơi vùng cao phía Bắc, chu du lòng hồ thủy điện Na Hang với dòng sông Gâm biếc xanh, kết thúc chuyến hành trình, chúng tôi được dân bản mời về nhà, thưởng thức các món ăn chỉ người Tày mới có.
Thịt chua có mùi thơm của trầu, giềng và vị chua ngọt đặc trưng.
Bữa ăn hôm đó có món nựa thổm ăn cùng xôi. Thấy tôi tò mò hỏi han về món ăn, chủ nhà bảo, ở lại đây, sáng mai sẽ dạy tôi làm món ăn đặc biệt này.
Như đã hẹn tối hôm trước, buổi sáng chúng tôi dậy từ sớm ra chợ mua thịt lợn bản, loại thịt bà con nuôi thả rông trong các bản, làng gần thị trấn Na Hang- Tuyên Quang. Chợ phố huyện nghèo, những thứ như quần áo, giầy dép chỉ lèo tèo vài thứ và có phần đơn điệu. Nhưng rau củ quả, cá tôm thì rất phong phú! Các bà, các chị đi chợ, mỗi người chỉ bán vài mớ rau, củ ở vườn nhà hay nhặt từ rừng, vài mớ tôm, cá từ sông đêm hôm trước. Ấy thế mà thành chợ.
Mua thịt lợn về tôi được hướng dẫn cách pha chế thịt lợn sao cho vừa miếng. Bà mế bảo thịt phải có cả nạc và mỡ mới ngon, thịt thái miếng con chì, xong đâu đấy để ráo, ra vườn tìm các loại gia vị cho món ăn. Ngoài vườn có đủ cả giềng, gừng, lá trầu, lá khẩu đeng (lá cơm đỏ, loại chuyên dùng để tạo màu đỏ khi nấu xôi), rượu trắng, mà tốt nhất là rượu ngô men lá. Tất cả băm thật nhỏ trộn thịt rồi cho vào vại nén chặt. Một tuần sau là có thể bỏ ra dùng. Đơn giản thế thôi, chỉ mất vài tiếng là có một vại thịt chua ngon lành để thưởng thức lâu dài.
Cũng là một cách bảo quản thịt khi không dùng hết, nhưng không như các món chua của người Dao, người Mường ở Tây Bắc, thịt chua của người Tày dù đã ngấu cũng không ăn được ngay mà phải hấp hoặc xào qua. Món thịt chế biến xong có mùi thơm của trầu, giềng và vị chua, ngọt đặc trưng, thịt mềm, ăn với xôi thật là tuyệt. Bà mế bảo cá chua thì cũng làm thế, nhưng cho thêm xôi nếp vào ủ.
Làm xong món thịt, bước qua 9 bậc cầu thang, tôi ngồi ngoài thềm nhà mơ tưởng về những ngày se lạnh vùng Đông Bắc. Một nắm xôi vo viên chấm chút cá chua, thịt chua cay cay, chua chua, ngọt ngọt, rồi nhấp một ngụm rượu ngô thơm phức… Chẳng biết, thế có thỏa chí tang bồng hồ hải hay không?
Theo Thành Đạo
ANTĐ
Tổng hợp & BT: Lan Khuê (NauNgon.com)
