"Rượu ngon cơm cháy thịt dê
Ninh Bình chào đón khách về tham quan”...
Câu thơ như lời mời của người dân Ninh Bình đến với miền non nước
Cơm cháy Ninh Bình có từ cuối thế kỷ 19, tương truyền món cơm này do một chàng thanh niên Ninh Bình (có người nói chàng trai tên Hoàng Thăng) học được và phát triển từ một món ăn của người Hoa sau đó mở rất nhiều tiệm ăn ở cả Hà Nội và Ninh Bình. Từ đó, hơn 100 năm món cơm cháy được lưu truyền và trở thành đặc sản ẩm thực của vùng đất Cố Đô.
Thưởng thức cơm cháy Ninh Bình, thực khách như cảm nhận được những tinh hoa trong hạt “ngọc thực” chắt chiu những tần tảo của người nông dân đồng bằng Bắc Bộ.
Cơm cháy truyền thống của Ninh Bình được làm từ gạo tám hoặc gạo nếp, trong đó gạo tám Hải Hậu (Nam Định) là ngon nhất.
Gạo được nấu lên sao cho thật vừa nước, đủ dộ dẻo. Khi cơm chín tới phải nhanh lấy hết ra chỉ để lại phần xém dưới đáy nồi. Rồi tiếp tục đun, lúc này vừa đun phải vừa xoay tròn nồi cho cơm chín đều.
Những miếng cháy được lấy ra khỏi nồi bẻ vừa vặn và đem phơi (hoặc sấy) cho thật khô để dễ bảo quản. Khi thưởng thức cơm sẽ được rán giòn. Nhiều người nhớ hương vị cơm cháy và bảo: “Gạo vốn đã là ngọc thực của đất thời lại được phơi trong vị nắng. Tất cả như kết đọng vào trong miếng cơm cháy ấy”.
Món cơm cháy hấp dẫn thực khách còn bởi các loại nước chấm ăn kèm. Miếng cơm cháy được chấm với nước sốt sóng sánh vị của nước mắm mỡ hành, ruốc… cũng có khi là tương nếp. Tại nhiều nhà hàng ở Ninh Bình, nước sốt được làm từ chính thịt dê tạo nên sự kết hợp độc đáo cho hai món ăn đặc sản nơi đây.
Ngày nay, trên thị trường còn xuất hiện cơm cháy chà bông rất tiện cho du khách có thể mua về làm quà.
Vương vấn trong khói chiều lẩn khuất qua những rặng núi, rời miền non nước Cố Đô du khách vẫn sẽ thấy cay cay nơi đầu lưỡi rượu Kim Sơn và phảng phất dư vị của những miếng cơm cháy đậm đà.
Tổng hợp & BT: Lan Khuê (NauNgon.com)
