Một trong những món ăn bài thuốc đặc trưng của miền Bắc nhưng hiện nay món ăn này khá phổ biến trong những bữa ăn của người Việt Nam vì rẻ tiền, dễ chế biến và giá trị dinh dưỡng cao. Canh cua rau đay không chỉ là món ăn bổ dưỡng mà còn giúp phòng ngừa táo bón, còi xương, loãng xương…
Giá trị dinh dưỡng của rau đay
– Rau đay trong y học cổ truyền là loại rau có vị ngọt, tính hàn, không độc
– Trong y học hiện đại, rau đay là loại rau tương đối giàu dinh dưỡng, tất nhiên không phải là đầu bảng. Nhưng xét trên khía cạnh thực tế, rau đau đứng trong tốp đầu các loại rau chứa nhiều canxi (đứng hàng thứ 4 trong các loại rau dùng để ăn), sắt (đứng hàng thứ 1), beta caroten (đứng hàng thứ 4), vitamin C (đứng hàng thứ 3).
– Thành phần hóa học trong rau đay gồm có: canxi 498mg%, photpho 93mg%, sắt 3,8mg%, kali 650mg%, axit oxalic 870mg%, vitamin B1 0,24mg%, vitamin B2 0,76mg%, vitamin C 168mg%, vitamin A 7,940 đơn vị..
Tác dụng tốt của rau đay với sức khỏe
Tốt cho tim mạch
Hạt rau đay có chứa nhiều olitorisid chứa hoạt tính trợ tim cao, tăng sức co cơ tim và giảm nhịp tim gần giống như hoạt tính sinh học của strophantin – chất được y học dùng trong điều trị các bệnh về tim.
Tốt cho trẻ trong độ tuổi ăn dặm
Rau đay rất giàu canxi, trong 100 gram rau đay chứa 182mg canxi.
Trẻ trong độ tuổi ăn dặm dễ phải đối mặt với nguy cơ còi xương vì thiếu calci nên trẻ cần nhiều dinh dưỡng và calci để có thể phát triển hệ xương và răng.
Giúp nhuận tràng, trị táo bón
Rau đay có nhiều nhớt, thứ nhớt này là một tổ hợp chất sinh học có công dụng kích thích ruột vận động đồng thời có tác dụng làm nhờn phân giúp nhuận tràng và trị táo bón.
Trị nóng trong
Rau đay là loại rau có tính hàn nên thích hợp trị hạ hỏa cho người bị nóng trong. Tính nhớt của rau đay giúp người nóng trong dễ ăn, nhất là với người kém ăn do nhiệt, chất nhớt cũng giúp bôi trơn đường tiêu hóa tạo nên cảm giác ăn dễ dàng hơn, tuy nhiên nó chỉ hợp với ai chịu được nhớt, nếu không sẽ cảm thấy không ngon miệng. Cách tốt nhất để chế biến rau đay cho dễ ăn là nấu canh cua, ăn cả nước lẫn cái.
Rau đay có thể trị táo bón.
Người nóng trong gặp rất nhiều vấn đề về sức khỏe, cơ thể hay cảm thấy ngột ngạt, bức bối khó chịu lại dễ bị các bệnh nhiệt miệng, loét mồm, chán ăn, khó ngủ, hay ngứa, nổi mụn trên da. Nhiệt cao còn gây ra sự kém tập trung, bất an hay cáu gắt, khó điều hòa.
Tốt cho phụ nữ cho con bú
Trong 6 tháng đầu bà mẹ cho em bé bú hoàn toàn nên mỗi ngày cần khoảng 10mg sắt. Rau đay là một loại rau nhiều sắt nhất trong các loại rau. Trong 100 gram rau đay có chừng 7mg sắt. Nên chỉ cần ăn chừng 200 – 300 gram rau đay là có thể đủ sắt cho cả mẹ và con. Các mẹ cho con bú nên chọn loại rau thân nhỏ và màu sẫm đỏ chứa nhiều sắt hơn là loại rau đay thân trắng.
Thanh nhiệt giải độc
Rau đay có tác dụng làm mát, tiêu khát, giải nhiệt, chữa trúng nắng. Vì rau đay có nhiều nước, chữa nhiều nhầy, có nhiều đường nên ích lợi cho việc giải nhiệt. Tính hàn của rau đay giúp hóa giải mọi hiện tượng nóng trong.
Thông tiểu
Những người tiểu bí, tiểu đau, tiểu rát sẽ tìm thấy ở rau đay một phương cách thú vị bài trừ các hiện tượng trên. Lý do rau đay thân thiện với hệ tiết niệu là bởi rau đay có hoạt chất vận động tim mạch nên có tác dụng làm tăng số lượng nước tiểu, lại có tác dụng kháng viêm nên giải viêm nhiễm đường niệu, lại có tác dụng tiêu thũng nên nước tiểu sẽ dễ dàng ra ngoài.
Giá trị chữa bệnh từ cua đồng
Cua đồng là loại thực phẩm rất được ưa chuộng. Cua được chế biến thành những món ăn ngon và bổ lại giàu calci và nhiều nguyên tố vi lượng. Theo Đông y, cua đồng có tên là điền giải có vị mặn, mùi tanh, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt giải độc, mạnh gân xương, làm tan máu tụ, giải cơ, chữa mụn nhọt, sưng tấy, viêm cơ, sốt nóng, tiêu hóa kém. Để làm thuốc, cua được dùng riêng hoặc phối hợp với các vị khác.
Trong y học cổ truyền, cua đồng được dùng như sau:
– Chữa trẻ nhỏ còi xương, chậm biết đi: Cua đồng làm sạch, bỏ chân, càng, mai, yếm, rang nhỏ lửa cho vàng và khô, tán bột. Dùng 15 gram – 20 gram khuấy với bột gạo, cho trẻ ăn trong ngày.
– Chữa vết thương đụng dập, lở loét: Cua đồng 2 con giã nát, rượu 1 chén, cho vào nồi nấu sôi, gạn lấy nước uống, bã đắp vào chỗ đau.
– Chữa tâm trạng bồn chồn, kém ăn, ít ngủ: Rau nhút 1 – 2 nắm bỏ rễ, cạo bỏ phần bấc, ngắt đoạn, rửa thật sạch; khoai sọ 300 gram – 400 gram cạo vỏ, xắt nhỏ; cua đồng 200 g bỏ yếm, mai, rửa thật sạch, giã nát, gạn lấy nước. Cho khoai sọ vào nước cua nấu chín, khi gần chín, cho rau nhút vào, nấu sôi tiếp 5 – 10 phút. Ăn trong ngày, dùng 2 – 3 ngày.
– Giải nhiệt mùa hè trị lở ngứa: Cua đồng 200 gram bỏ yếm, mai, rửa thật sạch, giã nát, lọc lấy nước; mướp hương 1 – 2 trái cạo vỏ, rửa thật sạch, cắt miếng; rau đay và mồng tơi tươi mỗi thứ 100 gram rửa thật sạch, cắt đoạn. Đun sôi nước cua và cho các loại rau vào, đến khi mướp chín là được.
– Trị viêm thận cấp: Cua đồng 250 gram bỏ yếm, mai, rửa thật sạch, giã nát, lọc lấy nước; vỏ cây dâu 50 gram rửa thật sạch, cắt đoạn. Đem tất cả nấu thành canh, uống nước.
– Trị trướng bụng, chứng phù tim: Cua đồng tươi nấu cháo, ăn nóng.
– Chữa sưng tấy: Mai cua 10 gram sao vàng, vảy tê tê 10 gram sao phồng rộp; gai bồ kết 10 gram phơi sấy khô. Tất cả tán bột, uống với rượu.
Hướng dẫn nấu món canh cua rau đay – món ăn bài thuốc
Nguyên liệu làm canh cua
– 1 ký cua đồng
– 1 bó rau đay
– Mắm tôm, nước mắm
– Muội, tí bột nêm (hay bột ngọt)
chuẩn bị sẵn:
– Cho cua vào thau, đổ nước ngập cua, rửa nhiều lần cho cua sạch bùn đất, sau đó lật bỏ mai , yếm.
– Cho cua vào cối (hay bỏ vào robot) giã nho. Bỏ vào cua 1 muỗn cà phê muối + 1 lítre nước. Bóp kỹ cho bột cua hoà nước, lọc cua qua rổ thưa, cho tiếp vào bã cua 1 lít nước khác quậy đều rồi lọc như lần trước.
– Rau đay đem lặt lấy lá non, rửa rau qua nhiều lần nước cho thật sạch, vớt rau ra rổ để ráo, khi gần bỏ vào nồi canh, thì cắt nhỏ ra.
Cách thực hiện:
1. Đổ nước cua vào một soong sạch, dùng đũa quậy nước theo vòng tròn cho cua tụ lại ở giữa, bắc soong nước cua lên bếp nấu sôi. Khi cua đã nổi màng thịt dày, cho rau đay vào soong. Chỉ nên cho vào một bên, tránh cho thịt cua không bị vỡ.
2. Khuấy một muỗng cà phê mắm tôm với nước lã vào soong canh. Canh vừa sôi, lại nếm canh cho vừa ăn, nêm thêm ½ (một phần hai) muỗng cà phê bột nêm (hay bột ngọt) vào soong canh, bắc soong canh xuống ngay.
3. Nhớ xóc muối vào cua trước hoặc sau khi giã. Có muối khi nấu, thịt cua mới đóng màng trên mặt nước ; không có muối thịt cua së rã trong nước chứ không có tụ đông lại.
4. Khi nấu phải, bảo đảm độ sôi cho canh cua chín kỹ mà màng thịt cua không vỡ.
5. Các lọai canh được nấu bằng cua, rạm, nếu nấu không lỹ , người bụng yếu dể bị "thạo dạ".
X.P
Tổng hợp & BT: Lan Chi (NauNgon.com)
