Từ xa xưa, đậu xanh là nguyên vật liệu dễ tìm, thường được dùng nấu chè, cách thức nấu tùy theo từng địa phương, mang đậm tính văn hóa vùng miền...

Vào những ngày lễ cổ truyền như: tết Nguyên đán, tết Dương lịch, lễ Vu lan hay giản đơn chỉ là những ngày rằm, cúng giỗ, nhiều gia đình thường bày biện một mâm xôi đậu xanh hay xôi xéo, xôi vò cúng tổ tiên. Trong món xôi ấy, nếu thiếu hương vị bùi bùi của đậu xanh thì coi như mất ngon.




Đậu xanh đã cà vỏ và ngâm nước khoảng 3 tiếng

Món xôi giản đơn và dễ làm nhất thường là xôi đậu xanh. Đậu xanh đã cà vỏ sau khi ngâm nước khoảng 3 tiếng để ráo, rồi trộn chung với gạo nếp, xóc với một chút muối đường, rồi cho vào nồi để hấp.

Khi xôi chín, dùng đũa xới đều xôi và trộn thật đều với một chút mỡ gà. Để món xôi hấp dẫn hơn, các bà nội trợ chế biến món ăn kèm với xôi như: lạp xưởng, pa tê, thịt kho…



Xôi nấu với đậu xanh

Với xôi xéo, cách nấu lại cầu kỳ hơn. Đậu xanh cà vỏ và ngâm xong sẽ xóc đều với muối, rồi đem hấp cho chín.

Khi đậu còn nóng, giã tơi đậu và nặn thành viên tròn. Kế đến, thái những viên đậu xanh lên bề mặt xôi đã được hấp chín, rưới chút hành mỡ phi vàng ruộm.

Món ăn sẽ có vị bùi của đậu xanh, dẻo của xôi và chút beo béo, giòn giòn của mỡ hành.



Món ăn sẽ có vị bùi của đậu xanh, dẻo của xôi

Gần giống như cách nấu xôi xéo, đó là xôi vò. Xôi vò sau khi hấp đậu xanh và nặn thành từng viên, sẽ dùng cối đánh tơi và trộn chung với gạo đã ngâm ráo nước. 

 



Trong bữa ăn gia đình, để thay đổi món canh, hãy thử nấu món bí đỏ ậu xanh. Món ăn này không chỉ giúp ngon miệng mà còn cung cấp rất nhiều vitamin cho cơ thể, giúp giảm căng thẳng mệt mỏi và tinh thần sảng khoái hơn



Sau đó, đem đi hấp. Món xôi vò phải hấp 2 lần, xôi mới thơm ngon. Nếu thích ăn ngọt, có thể cho vào xôi một chút đường hoặc chút nước dừa.

Đậu xanh vốn quen thuộc trong các món bánh cổ truyền của xứ mình như: bánh chưng của người Bắc, bánh tét của người Nam.

Đó là thành phần nhân của bánh để làm nên bản sắc tinh hoa của ẩm thực Việt. Kết hợp cùng các nguyên liệu khác như: gạo, thịt heo, trứng muối…, những chiếc bánh này đã “chu du” khắp mọi miền đất nước, gửi gắm hương vị ngọt ngào trong đó.

Còn đặc sản bánh đậu xanh nổi tiếng của Hải Dương được làm với nguyên liệu chính là bột đậu xanh quết nhuyễn với đường và dầu, làm ấm lòng bao thực khách vào những ngày giá rét ở miền Bắc.

Giờ đây không chỉ ở Hải Dương, mà bánh đã “phiêu du” đến các địa phương khác.



Bánh đậu xanh

Và còn nhiều loại bánh khác cũng không thể thiếu hương đậu xanh như: bánh dẻo, bánh cốm, bánh gai… Thế mới biết, nguyên liệu đậu xanh quan trọng thế nào đối với việc cho ra đời món bánh. 

 

Món chè trôi nước của người miền Nam, hay còn gọi là bánh trôi của miền Bắc, sẽ hội đủ nhiều sắc màu: màu trắng của lớp bột bên ngoài, màu vàng nhân đậu màu xanh và một chút mè trắng rắc lên trên.

Ở miền Nam, người ta thường rưới thêm chút nước dừa để món ăn ngọt hơn. Chè trôi nước kích thích vị giác của thực khách không chỉ bằng vị béo béo của nước dừa, còn từ mùi thơm bùi của đậu xanh.

Có lẽ vì vậy, trong thực đơn của các quán chè, không bao giờ thiếu món tráng miệng này.

Ngoài chè trôi nước, các gia đình thường hay sử dụng đậu xanh để nấu các món chè giản đơn khác như: chè đậu xanh, chè đậu xanh bột báng, chè đậu xanh nha đam…

Món chè đậu xanh có thể nấu chung đậu xanh với nước cốt dừa, hay giản đơn chỉ là nước đường.

Các nguyên liệu như bột báng, nha đam, hạt trân châu… góp phần không nhỏ cho mùi vị hấp dẫn của món chè đậu xanh.

Buổi sáng, sẽ thật hứng khởi khi nạp năng lượng cho cả ngày làm việc bằng món cháo đậu xanh thơm nồng và nóng hổi. Nào là vị  ngọt của miếng sườn, quyện cùng với vị dẻo từ gạo và đậu xanh, làm cho chúng ta không thể cầm lòng nổi.

Để có một chén cháo ngon, đậu xanh phải nhừ, như thế cái vị bùi mới đúng chất, sườn và cháo phải ninh thật kỹ, thế là món ăn hoàn thành rồi. Nếu thích dậy mùi hơn nữa, có thể rắc thêm chút tiêu và hành lá.

Trong bữa ăn gia đình, để thay đổi món canh, hãy thử nấu món bí đỏ đậu xanh. Món ăn này không chỉ giúp ngon miệng mà còn cung cấp rất nhiều vitamin cho cơ thể, giúp giảm căng thẳng mệt mỏi và tinh thần sảng khoái hơn.

Cách nấu rất dễ, đầu tiên phi tỏi thơm, sau đó thêm lượng nước vừa đủ. Chờ nước sôi, cho đậu xanh, rồi cho bí đỏ vào. Nấu kỹ cho đến khi đậu xanh và bí đều mềm, múc ra tô, rắc rau ngò om và ngò gai lên trên.

Dù đậu xanh dùng để làm bánh, hay nấu xôi, hay chỉ giản đơn là những món chè tráng miệng, nhưng khiến không ít người đều phải “xiêu lòng”... vì ngon.

 Hồng Vân

Ảnh: Hồng Vân

 

Tổng hợp & BT: Kim Bình (NauNgon.com)