Hôm trước nhỏ em họ khoe món xôi xéo nó làm. chụp hình cho mọi người coi thành phẩm, mình thấy có cả ruốc ( trong miền nam gọi là chà bông ) và chả quế bày lên trên một đĩa xôi ( có vẻ gần giống như xôi vò ) . Chợt thấy hình như dần dần các món ăn truyền thống của Hà
Xôi Xéo






 


Hôm trước nhỏ em họ khoe món xôi xéo nó làm.  chụp hình cho mọi người coi thành phẩm, mình thấy có cả ruốc ( trong miền nam gọi là chà bông ) và chả quế bày lên trên một đĩa xôi ( có vẻ gần giống như xôi vò ) . Chợt thấy hình như dần dần các món ăn truyền thống của Hà nội xưa đã bị lai tạp đi thì phải . Có thể ngày xưa các cụ chỉ truyền nghề cho con dâu ( vì sợ con gái đi lấy chồng - thành họ nhà khác sẽ đem nghề đi theo ). Mà  các cô con dâu bây giờ đã chả hào hứng gì để theo cái nghề không mấy nhàn hạ của các cụ nữa. Vì thế nghề cứ thất truyền dần cũng nên. Mấy lần ra Hà nội, mình lang thang đi tìm lại hương vị xôi xéo xưa  - ngày ấy là lúc mình mới là cô bé chừng 6-7 tuổi, ở đầu phố có một bà cụ bán xôi .Bà chỉ bán hai thứ xôi là xôi xéo và xôi ngô ( chả hiểu sao hồi đó mình lại thấy còn gọi là xôi lúa - rất thắc mắc nhưng hỏi thì bà cụ chỉ cười ) .


 


Nhà mình hay mua xôi của cụ. Lúc đông khách mình có cái thú là ngồi nhìn cụ bán hàng. Gánh xôi của cụ một bên là cái thúng đựng xôi nghi ngút khói, một bên đựng lá sen dùng để gói xôi, nắm đậu xanh đồ chín ,giã nhuyễn nắm thành nắm to,  bát mỡ nước thơm lựngt mùi hành phi,bọc hành vàng ươm giòn rụm và bó rơm nếp dùng để buộc ngoài . Nhìn tay bà cụ thoăn thoắt dùng đôi đũa tre đơm xôi ra lá sen, xắt đậu xanh phủ đều lên mặt rồi rải hành phi ,chan chút mỡ nước lên trên, trong đầu mình  đã lan man nghĩ , nhất định khi lớn lên mình sẽ tự tay nấu món này cho cả nhà thưởng thức.


Chả biết có phải vì mình là khách quen hay vì thấy mình còn nhỏ mà hay hỏi nên cụ thường kể các công đoạn làm món xôi xéo này cho mình nghe mỗi khi khách chưa tới. Thì ra trông thì giản đơn vậy nhưng cũng khá nhiều việc phải làm.


Trước hết muốn xôi ngon, phải chọn loại gạo nếp mới, đều hạt, không lẫn tẻ. Thứ nếp bắc còn thơm hương đồng ruộng, màu trắng đục hạt nhỏ vừa đều tăm tắp.


Đem ngâm gạo một đêm , đãi sạch để ráo rồi xóc cùng chút muối cho thật đều .


Đậu xanh mới đem ngâm, đãi sạch vỏ ( một phần gạo phải 2- 3 phần đậu ) sau đó cho vào chõ đồ chin,giã nhuyễn , gạo nếp cũng đồ chín rồi trộn một phần đậu xanh vào vò cho đến khi thấy hạt xôi tơi ra mà vẫn giữ độ dẻo là được.


Phần đâu xanh còn lại đem nắm thành nắm. Khi ăn hoặc bán cho khách mới dùng dao xắt đậu phủ lên mặt xôi. Mà kể cũng lạ, cái anh xôi xéo này nhất định cứ là phải gói lá sen mới đúng điệu.


Cái lá sen bánh tẻ hái dưới đầm lên ,cầm vào tay mịn màng như thể da thịt em bé,còn phảng phất mùi thơm dịu như thu hết mọi tinh hoa trời đất gió sương, ánh lên màu xanh ngọc nõn nà đựng những hạt xôi còn nóng hổi, sau đó xắt từng lát mỏng đậu xanh nắm, rắc hành phi và rưới lên một chút mỡ nước dậy mùi thơm phức , chỉ có vậy thôi mà làm nên một tổng thể hài hòa nhất khiến cả đến những vị khách khó tính cũng phải hài lòng. Chả thế mà khách của bà cụ thật đông , cả giới bình dân lẫn người sang cả lịch sự.


Mấy chục năm qua rồi mà hương vị xôi xéo vẫn còn in đậm trong trí nhớ của mình. Bây giờ hình như Hà nội còn rất ít người bán lọai xôi này, cũng chả hiểu tại sao nữa nhưng mà lòng cứ thầm tiếc một món ngon như thế mà ngày càng mai một đi. Giờ hỏi đã có rất nhiều người chả biết đến món xôi xéo này nữa. Liệu có bao giờ rồi món này cũng biến mất như kiểu người ta đập bỏ hay phá đi những ngôi chùa cổ kính không nhỉ. Giờ mỗi  khi nhớ về HN , mình lại lẩn mẩn lôi những món ngon cổ xưa của Hà nội ra nấu : bún riêu cua , bún thang, xôi xéo , phở… mà nhất định là chỉ trung thành với mùi vị mà mình đã từng được thưởng thức mấy chục năm về trước thôi, chứ nhất định không pha tạp như kiểu nấu bây giờ nhé. Liệu có phải mình đang mắc bệnh " hoài cổ " không nhỉ?

Tổng hợp & BT:

Về Menu

mien bac

cách làm gỏi cach lam banh bich quy tép khô Ẩm thực Hàn Quốc Hanh bánh mì noel sen nhồi gạo nếp dau bap xao nướng khoai hasselback thịt rán cá hồi rán xù Nhớ cá trê đồng khoai tay nuong bo toi ngon australia cách làm cupcake chuối tom rAng hanh trứng ngon trai bo mứt gừng dẻo Trang trí Củ cải trắng nấu chè ngô CHÈ Trang mieng trai cay nuong ngon Món Âu Giảm Cân mán Đậu xanh bi goi cuon muc ngon chim cach nau gio heo ham Kim chi tỏi cach nau bun bo vien Độc chiêu luộc trứng ngon như bao tử heo khìa nước dừa Thiên Trúc làm nem tai hẹ Thơm ca tim kho dau hu bò hầm sốt vang Giò suon nuong Ở cử máy làm kem các món ăn ngon Cà trê kho Cà phê Quat cach lam banh chuoi thit bo xao Cong thuc lam cha lua xôi đỗ vit tiem sen ngon sốt dâu sup tom va bi dao chè nha đam nấu hạt sen tỉa dưa chiên xù xúc xích chiên cach nau lau bach tuoc Tim heo Cà ch canh bí ngòi nấu với tôm Ngọt mát bánh khoai phô mai đói thịt bò xiên nướng Tiệc thịt bò thuc trÃƒÆ xanh bò nướng lá lốt công thức trứng chiên đậu phộng 10 tác dụng của giấm có thể bạn chưa dây tiramisu classic Cua Biển Tré chả làm kẹo luộc bánh chưng ngon ổi úc chien Cháo gà xé nấm hương thơm ngon nhiều quán Sup ca hoi sot thom ngon gà xào sen luon vit nuong sot com thực phẩm Mavin sup khoai tay cach lam chan ga nuong muoi ot TOM làm bánh nhúng dashi Lau tuong ban đậu xào giá đỗ xây vịt sốt dầu Cac món nui nau thit nắng banh khoai lang tim ắm hoa qua ga sot cay banh khoai tay kho tàu sườn non Áp Canh ga chien Cách rửa rau củ quả sạch và an toàn Những miếng sushi dễ thương như kẹo Làm sao để yên tâm hơn khi dùng món Giòn xì dầu Mẹo nấu ăn giúp món luộc ngon hơn salat bò lam sushi pho mai nước ép hành tây bằng máy sinh tố