Đã từ lâu, xôi là món ăn dân dã, rẻ tiền, nhưng thơm ngon và chắc dạ. Xôi đâu cũng có, nhưng xôi ở Hà Nội vẫn có hương vị rất riêng, ăn ngon, nhớ mãi.
Xôi Hà Nội, món ăn dung dị mà thanh lịch

Xôi không chỉ là món quà sáng cho học sinh, sinh viên, công chức... mà còn có mặt trong mâm cỗ trang trọng trong các dịp lễ tết, hiếu hỷ, mâm cơm cúng gia tiên khoảnh khắc giao thừa đón chào năm mới, các dịp quan trọng của mỗi gia đình.

Xôi Hà Nội muôn màu, muôn vẻ. Bình dân có xôi trắng, xôi xéo, xôi hoa cau, xôi lạc, xôi đậu xanh, xôi sắn, xôi đậu đen... Sang hơn thì có xôi lạp xưởng, xôi thịt gà, xôi thịt kho trứng rim, xôi vừng dừa, xôi vò – chè đường, xôi gấc...

Mỗi một loại xôi mang một hương vị lẫn cả màu sắc riêng tạo nên sự phong phú cho món ăn này. Ảnh: vcmedia

Mỗi loại xôi có hương vị khác nhau và được kèm với thức ăn riêng. Xôi trắng có thể ăn với muối vừng, ruốc, thịt kho tàu, giò chả, lạp xưởng... vừa thơm, vừa mềm. Xôi gấc màu đỏ rực hấp dẫn, có vị ngọt được ăn kèm với chả mỡ. Xôi lạc, xôi đỗ xanh thanh tịnh và nền nã bởi sự thanh khiết trong màu sắc: xôi lạc màu trắng thi thoảng nổi lên vài hạt lạc; xôi đậu xanh, màu trắng của hạt xôi xen lẫn màu vàng của đỗ, thường được ăn với muối vừng tạo sự độc đáo.

Nguyên liệu chính để thổi xôi là gạo nếp. Nếp có hai loại: nếp cái và nếp con, muốn xôi ngon phải dùng nếp cái, giống nếp “hoa vàng” ngon nhất, vừa dẻo, vừa thơm. Nếp cái phải chọn hạt to đều, không lẫn tẻ, không bị gãy.

Các nguyên liệu khác nấu với xôi có các loại đỗ đậu: đỗ xanh, đỗ đen, lạc, các loại củ có bột như: sắn, khoai; ngoài ra còn có các loại hạt như: ngô, sen; các loại quả: dừa, gấc. Mỗi loại ó một quy trình chế biến riêng đòi hỏi người làm phải thật thấu hiểu mới cho ra đúng vị.

Người ta còn cho thêm lên món ăn những hương liệu tăng mùi vị như hành phi, dừa nạo, mè, đậu phộng. Ảnh: Tâm Di

Xôi thường được thổi bằng phương pháp “đồ”, nghĩa là làm chín gạo bằng hơi nước. Trước kia, xôi đồ chín được ủ kỹ trong thúng tre, múng cói, ở giữa được lót lá chuối khô hoặc chăn chiên để giữ nhiệt. Ngày nay để tiết kiệm thời gian, nhiều nơi đã lược qua một vài công đoạn phức tạp nhưng vẫn đọng lại hương vị đặc trưng.

Xôi phải luôn ấm nóng ăn mới dẻo thơm. Xôi muốn ngon phải được gói bằng lá sen tươi, không có thì lấy lá bàng, lá chuối, lá dong thay thế. Đồ gói lá mộc mạc, tao nhã, sạch sẽ và làm đẹp gói xôi, khiến món ăn trở nên thơm ngon hơn.

Dạo đường phố Hà Nội sớm tinh mơ, bạn sẽ không khó để tìm một gánh hàng bán xôi hay cả một cửa hàng to lớn. Ảnh: Tâm Di

Xôi đã đi vào cuộc sống của mỗi chúng ta như một phần biểu tượng, bình dị thân thiết mà rất đỗi thiêng liêng. Đối với những ai đang sống hoặc đã từng có thời gian gắn bó với mảnh đất thủ đô chắn chắn cũng có dăm đôi lần trong đời thưởng thức món xôi ở phố, một món quà ngon, ăn rồi thì nhớ mãi.

Theo Trí thức trẻ


Tổng hợp & BT:

Về Menu

ăn xôi Hà Nội

banh dau dua Tôm cú mut buoi ói chả cốm cuộn trứng tự làm bánh cuốn sổi om cach lam gio heo ham dau cach lam pasta ngon rán thịt gà nau nuoc lau rau muong xao toi bán gà chiên sốt chanh ớt chuông xào cơm ngon làm bánh mỳ mềm Goi chan Gà che cu nang mướp xào nấm nau banh mat trã giang Hàn Quốc bếp độc thân canh kiem bà nh quy kem Cà nà u tu nau an ca nuong spaghetti xao voi thit vien sashimi ngon nấu xôi sườn bằng nồi cơm điện chè mít nước dừa banh me bi do ngon chạy muối hạt Làm Kem Giải cách chiên cá giòn nươ Món ăn bổ dưỡng từ quả lặc lày thit cuu tam vung Trang Trí bánh gạo xào nước hầm hải sản bánh qui xốp Bu salad tom ngon hat de kho thit bỏng ngừa cach nau che súp vịt cay phi lê cá hồi nướng tái chế muối tiêu chua mặn làm thạch ngô hẠi sẠn salad bo chua cay ngon cháo chim bồ câu công thức bánh cuộn dâu tây vit ham dang sam chè hạt sen táo đỏ ca bao bot chien ngon hoang thit bo xao dua leo ca chua cach lam nom kho sac lau nam chay ngon Khó cưỡng với xôi sầu riêng thơm dẻo 1001 chuà Pho Cơm rang cha gio trung chung XOI GA bầu xào cach lam bau xao ca loc chân giò xào lăn canh rau can list chẠcách nấu bầu nau rau chan vit nau che dau xanh nha dam chao ech xu nghe thịt gà nướng Cận chiên Giáng Sinh Mon man CA ngừ miến sốt thịt lợn ngọt cach lam banh ngon chế biến rau củ Baking thịt heo kho xơ mít salad bắp cải ngày tết Nông cơm thịt khìa nước dừa salad gà khoai tây rút Bánh tai yến ếch xào bông cải xanh chẠcà dai cach lam papparoti bo bam kho ruoc pho mai làm bánh bao Banh bong lan Bun thịt xao xa lach ca chua viet hấp gà với bí đỏ món lẩu xoi man Bờ nước ép bánh súp lơ rán đậu hũ xào chay Tẩm ướp gia vị cho món ăn cơm chiên trứng xối thit xong khoi cuon rau cu