Trong số những ngày lễ kỉ niệm cấp quốc gia của nước Mỹ, Pi day 14/3 là một dịp đặc biệt để ăn mê Toán và dân nghiềm bánh nướng cùng tụ họp.
Pi day – “Ngày chung đôi” của Toán học và Ẩm thực

Sinh ra từ một lối chơi chữ

Năm 1988, tại Bảo tàng khoa học San Francisco Explotarium, nhà vật lý học Larry Shaw đã cùng với các nhân viên của mình tự tổ chức một ngày lễ vinh danh hằng số Pi. Do “Pi” và “Pie” (bánh nướng) có phát âm giống nhau, trong ngày này, Shaw cùng các cộng sự của mình đã thưởng thức những chiếc Pie trái cây thơm ngon. Ý tưởng về một “Pi day” – vừa vinh danh toán học vừa “măm măm” bánh ngọt – đã được Hạ viện Mỹ quan tâm và hỗ trợ để phát triển thành Ngày số Pi toàn quốc – 14/3 hàng năm.



Một điều thú vị khác là, sở dĩ 14 tháng 3 được chọn vì trong lịch Mỹ nó sẽ được viết thành 314, khá giống với  con số Pi xấp xỉ 3,14 nổi tiếng. Bên cạnh đó còn có một lí giải thú vị không kém về mối liên hệ giữa số 3,1,4 với bánh pie: Nếu bạn viết 314 và soi qua gương, hình ảnh phản chiếu của nó sẽ gần giống với từ “pie”!



Dù mang ý nghĩa chính là tôn vinh số Pi, nhưng mục đích này chỉ phổ biến trong giới Toán học. Với đa số dân Mỹ nói chung, 14/3 hàng năm được biết đến như một ngày bánh Pie toàn quốc thứ hai bên cạnh ngày chính thức là 23/1. Thậm chí Hội đồng Bánh nướng uy tín nhất của nước Mỹ - American Pie Council – cũng nhiệt tình tham gia vào công cuộc kỉ niệm Pi day.



Hàng năm, cứ tới 14/3, người Mỹ đều rộn ràng chuẩn bị sẵn những chiếc bánh pie thơm ngon và xinh đẹp, theo sau là hàng loạt các hoạt động thú vị khác xoay quanh số Pi và bánh pie: Lễ hội ném bánh pie, cuộc thi bánh nướng cấp khu vực và toàn quốc, những cuộc họp mặt của câu lạc bộ Toán ở trường trung học và đại học – khi các thành viên cùng quây quần bên một đĩa bánh nướng thơm lừng. Dù ra đời chưa lâu nhưng Pi day đã tổ chức thành công suốt chục năm ở Mỹ , và trở thành một trong những dịp lễ lạc được người dân cực kì mong đợi.



Ăn gì vào Pi day 14/3 ?

Dĩ nhiên là bánh Pie…

Tất cả các loại Pie truyền thống của Mỹ sẽ được bán nhanh chóng vào ngày này, và mọi người có thể ăn Pie từ sáng đến tối thay cho ba bữa chính. Tuy nhiên vì đây là loại bánh truyền thống gắn với cuộc sống thường nhật, nên người Mỹ có xu hướng tự nướng Pie ở nhà hơn. Một số loại Pie trái cây giản đơn sẽ là lựa chọn lý tưởng cho ngày 14/3: Apple Pie với lớp táo mọng nước bên trong, Rashberry hoặc Blueberry Pie với vị chua hoa quả hòa quyện cùng phần bánh giòn tan, ngọt ngào,…



“Hoành tráng” hơn, nhiều gia đình còn khéo léo làm các loại Pie đẹp mắt và phức tạp như Ley Lime Pie – bánh nướng chanh với lớp meringue  từ lòng trắng trứng tuyệt đẹp bên trên, hoặc pie hồ đào, pie bí đỏ, thậm chí pie mang phong vị châu Á với thành phần chính là…khoai lang! Pi day đích thực là một dịp để các đầu bếp Mỹ tại gia được thỏa sức sáng tạo trên công thức bánh nướng truyền thống.



…và nhiều món ngon khác nữa!

Một điều thú vị mà dân Mỹ phát hiện ra trong vài năm đầu tổ chức Pi day là, không chỉ đồng âm với bánh pie, “Pi” còn xuất hiện rất nhiều trong các danh từ chỉ món ăn ở Tiếng Anh. Và thế là để hòa quyện toán học với ẩm thực một cách thú vị hơn nữa trong ngày 14/3, người Mỹ sẽ ăn cả những món có cụm “pi” trong đó, ví dụ như pizza, pinnapple, pine nuts,… Danh sách này ngày càng được tăng lên và được thêm vào nhiều cái tên “không ngờ”, nhờ vào óc nhạy cảm ngôn ngữ của người Mỹ.



Tuy nhiên, ngày 14/3 sẽ không trọn vẹn nếu mọi người chỉ chú trọng vào công thức và hương vị. Để truyền tải tinh thần tôn vinh số Pi vào trong những món ăn thơm ngon, nhiều cách tạo hình độc đáo cho thực phẩm đã được ra đời. Phổ biến nhất là dùng icing sugar  hoặc sốt chocolate để vẽ kí hiệu Pi lên mặt bánh, hoặc tạo hình vỏ bánh theo kí hiệu này.



Kí hiệu Pi sẽ xuất hiện khắp nơi: Từ hình dáng những chiếc bánh cupcake, chi tiết trang trí trên bánh cupcate, tới cách sắp xếp quả olive và cà chua bi trong đĩa salad cho bữa tối,…Tất cả đều thể hiện tinh thần sáng tạo không ngừng nghỉ và đầy bất ngờ của các đầu bếp tại gia Mỹ.




Chỉ từ một hiện tượng đồng âm khác nghĩa trong tiếng Anh, người Mỹ đã nghĩ ra cách kết hợp hai hoạt động tưởng chừng không chút liên quan là Toán học và ẩm thực lại với nhau – tạo nên một Pi day độc đáo chỉ có riêng ở đất Mỹ.  Đừng quên rằng vào ngày 14/3 hàng năm, ngoài việc kỉ niệm lễ Valentine Trắng, vẫn có hoạt động không kém để tôn vinh một phát minh quan trọng của Toán học lẫn một công thức ẩm thực lâu đời nhé!
Tổng hợp & BT:

Về Menu

bánh ngọt văn hóa ẩm thực Mỹ

gà hầm rau củ sườn heo Dây điện Khoái như canh cá giò nấu lá thông gai sinh tố bơ đôi dép bánh gấc oc buou nhoi thit hap tre hue thom ngon mè sốt nạc gà mocktail kem chua ngọt Những món tráng miệng ngon sau bữa cơm cách làm mực hấp bo cau tiem thuoc bac cach lam rau bi xao toi tào Cà chua bi cách nấu chè đậu đỏ nước cốt dừa đậu hà lan thịt bò xào ngồng tỏi và ca hoi sot dau hao ngon mi y ca chua ngon tom pho mai gion ngon rau câu hoa hồng đỏ chiên hạt hạnh nhân quà cháo hạt sen thịt bằm Yu Sheng món ăn mang lại may mắn cho năm bánh quy vị gừng đậu hũ xóc thịt Am thuc viet nam Má Ÿ bữa cơm chiều bông bí thịt hộp món xào Trâm Phạm ti n đậu phụ non tẩm hành chiênel" style="background-color: #211BFF" href="/index.php?q= cách nấu hủ tiếu"> cách nấu hủ tiếu Cách làm canh sấu cupcake hình nón thuc don mua he nhà hàng thực khách tiêu tiền chả cá viên xào hành nấm khoai tay boc tom làm cơm trộn che bien banh tam tôm xào bông hẹ ti u món hải sản nướng dễ ăn đậu phụ xào cayf="/index.php?q=nau chao ca">nau chao ca sui cao thit ngon mocktail Top thực phẩm giàu kẽm trị bé chán gỏi cuốn đậu hũ chay món ngon lạ miệng cách làm bột nêm chay lẩu măng cay công thức chân giò heo xào lăn bánh trung thu nam giới Cháo nấm bánh cupcake vừng chè khoai nấu bột báng các loại canh hến mép vải mẹo hoa lài hoa nhài dạ dày đau đầu sứcx.php?q=cach lam tra chanh hoa hong">cach lam tra chanh hoa hong vá ng cach nau xoi phuc kien hải sản nấu chua tôm nướng dừa khô món nướng Hương cach lam bo luc cam mẹo pha nước mắm ngon đậu phộng xào gà chao cua dong làm bánh quy ăn sáng đái tháo đường tiểu đường món nướng dễ làm môi trường bánh flan dừa sức khỏe ngộ đậu hũ non hấp trứng muối mon chay ngon Gà lão giả cầy Bánh bèo Nét riêng trên đất Hà thành Cắt tỉa rau củ quả Thế giới động canh ga chien mam ruoc nước tương che bi ngo Torte tinh nhan chữa cúm không dùng thuốc nước muối mẠt cà cá rô kho cà chua Cà kho cách làm bánh mì tại nhà Cách làm bánh đúc bi heo nuong gion ruom lỗi nấu ăn lam goi nam kim cham ngon cach lam banh chuoi up nguoc cach lam ca chua nuong khoai mon canh bí đỏ đậu phụng cach lam than lon chien xu cach lam ca ri ech tiêu xanh xào cải cháo sườn bí ngô tôm bọc ngô non nướng cach nau canh bong hương vị thơm ngon làm sua chua miến cua lam sinh to du du đặc sản miền tây rượu vang đỏ hầm thịt bò mam tep ngon cá cơm kho thịt ba rọi bắp cải trộn gà vit quay bang chao thom Gia vị ngải bún trong món bún miền Tây